کتاب شطرنج باز

ساخت وبلاگ
این روزها فرصتی دست داد رمان کوتاه "شطرنج باز" را بخوانم.

"اشتفان تسوایک" و همسر دوم او، روز ۲۳ فوریه سال ۱۹۴۲ در برزیل خودکشی کردند. و آخرین رمان این نویسنده به نام «شطرنج ‌باز»، سال بعد در استکهلم به زبان اصلی چاپ و منتشر شد. این نویسنده آزاده و نامدار اتریشی وقتی قدرت روزافزون و تسلط هولناک نازی ‌ها را در بعضی از کشورهای قاره اروپا به چشم دید، در سال ۱۹۳۴ دیگر طاقت نیاورد که در وطن خود بماند و در سال ۱۹۲۸ به لندن رفت و مدتی در آنجا ماندگار شد.
در رمان «شطرنج ‌باز» می‌بینیم که آقای ب، بعد از آن که کتاب خودآموز شطرنج را می‌رباید، برای کاستن از زجر و عذاب تنهایی و سکوت در سلول انفرادی به شطرنج پناه می‌برد و زیر و بم ‌ها و ریزه‌ کاری ‌های آن را فرا می ‌گیرد، چنان مفتون و مجذوب این «بازی شاهانه» می ‌شود که احساس می‌ کند در سرزمین دیگری که برای او ناشناخته است، قدم گذاشته است.
این نقطه بین خودمان بماند که شطرنج بازی عجیبی است.شاید تنها بازی در سراسر جهان باشد که شانس, تقلبو تصادف در آن راه ندارد. اما هدف نهایی این بازی به نظر مسخره می آید که باید از تمام قدرت فکری و هوشمندی خود کمک بگیریم تا بتوانیم شاه را که یک مهره چوبی بیش نیست, در گوشه ای از صفحه شطرنج چنان گیر بیندازیم که از حرکت باز بماند و راهی برای گریز نداشته باشد. تسوایک در آن زمان به مانند شاه بازی شطرنج که در تنگنای بازی گیر کرده باشد و راه پس و پیش نداشته باشد، حس می‌ کرد که در زندگی به چنین تله ‌ای افتاده است و همه راه ‌ها به روزی او بسته شده است.
در این رمان، آقای ب، انسان هوشمند و متفکری است که در سیاه ‌گوشه تنهایی، بازی شطرنج را از روی کتاب آموخته است و بعد از آزادی با چنتو ویک که قهرمان بزرگ و بی ‌رقیب شطرنج جهان است، رو در رو می ‌نشیند و به نبرد می ‌پردازد. چنتو ویک جوانی است روستایی و خام و خشن، که حتی یک نامه چندسطری را نمی‌تواند درست و بی‌ غلط بنویسد و در عین حال در بازی شطرنج بی‌ همتاست ... و می ‌تواند نمادی از نازی‌های پیروزمند باشد که به ارزش‌ های فرهنگی بی‌اعتنا بودند. و آقای ب، شاید نمونه دیگری از خود نویسنده باشد.
آقای ب، از صحنه نبرد برنده بیرون می‌ آید، اما عهد می‌کند که دیگر دست به مهره ‌های شطرنج نزند. و شاید اگر تسوایک چنین تعهدی را می ‌پذیرفت و از نویسندگی دست برمی‌ داشت، زنده می ‌ماند. اما او نمی ‌توانست فکر نکند و مقاله و داستان و رمان ننویسد و می‌خواست وجدان شفاف و روشن دوره و زمانه خود باشد.
کتاب «شطرنج‌ باز» را دکتر محمد مجلسی ترجمه نموده وچاپ دوم آن را نشر دنیای نو در ۱۰۹ صفحه با قیمت 4500 تومان منتشر کرده است.
منبع: مقدمه کتاب

مردی به نام اوه...
ما را در سایت مردی به نام اوه دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : hphossein بازدید : 98 تاريخ : جمعه 9 تير 1396 ساعت: 23:36