محلل

کتاب محلل یکی از داستان‌های کوتاه صادق هدایت است که با وجود کوتاهی آن، خواننده را در پایان غافلگیر می‌کنند و برای چند دقیقه او را در بهت و حیرت تنها می‌گذارد.داستان از روزی شروع می‌شود که «مشهدی شهباز» در قهوه‌خانه‌ای نشسته و به‌صورت اتفاقی با مردی به نام «آمیرزا یدالله» هم‌کلام می‌شود. این دو پس از مدتی شروع به تعریف داستان زندگی خود برای یکدیگر می‌کنند. زندگی هر یک از آن‌ها توسط زنی به ورطه‌ی نابودی کشیده شده است. بعد از اینکه هر دو به پایان داستان خود می‌رسند، متوجه می‌شوند که زندگی‌شان به هم پیوند خورده و درواقع دشمن یکدیگر هستند.